Người về Bình Định

w88 vin Thảo về! Chồng tôi thông báo. w88 vin Thảo về à? Tôi hỏi lại, dù đã nghe rất rõ. Mừng!

Sáng sớm, chồng tôi đến đón w88 vin. Mấy w88 vin em đi ăn sáng. w88 vin không chịu vào nhà hàng. Mình ăn món gì quê hương đi em, đơn giản thôi. Bánh hỏi cháo lòng hả w88 vin? Ờ, bánh hỏi cháo lòng. w88 vin gắp miếng bánh hỏi chấm vào chén nước mắm nguyên chất dằm ớt (trời, ăn mặn và cay, y chang tôi luôn), húp một muổng cháo. Ngon không w88 vin? Ờ, về quê ăn vầy chớ! Hủ tíu hay bò né chỗ nào hổng có.

“Tao vừa đi Quảng Nam dự lễ kỷ niệm Quân khu 5, trên đường vào ghé Quảng Ngãi thăm ông Hiếu (nhà thơ Nguyễn Trung Hiếu) rồi ghé Quy Nhơn gọi vợ chồng em. Ông Hiếu gần chín mươi, đi đâu xa là khó rồi. Tao thấy vậy nên trên đường về ghé chỗ này tí chỗ kia tí, thăm w88 vin em, kẻo mai mốt khó đi.”

Mấy w88 vin em ngồi uống cà phê góc đường Đô đốc Bảo - Nguyễn Huệ, nhìn ra quảng trường. w88 vin nhắc Cát Hùng báo Nhân Dân thì Cát Hùng đến. “Vợ con cậu dạo này ra sao?” w88 vin ân cần hỏi thăm. Những câu chuyện nối tiếp, không chỉ là chuyện nhà của mấy w88 vin em, chuyện nhà có xíu xiu thôi, rẽ sang chuyện rừng, chuyện biển, chuyện những chân trời. Rồi w88 vin nhờ Cát Hùng chở đi ra sạp báo, hẹn trưa gặp lại.

Trưa, bốn w88 vin em lại ngồi với nhau. w88 vin đòi ăn cháo trắng cá cơm kho mắm quẹt. Câu chuyện lan man về thời xa lơ lắc. w88 vin là con một thầy giáo làng ở Cát Khánh. w88 vin trai w88 vin tham gia cách mạng, đến 1954 được tổ chức phân công ở lại hoạt động. Cha w88 vin quyết định gửi w88 vin, lúc đó mười hai tuổi, ra Bắc. “Ông già cưng tao lắm, tao đã mười một mười hai tuổi mà cứ cõng trên lưng đi khắp làng. Tiễn tao ra Bắc, ổng chỉ dặn một câu: “Con ra ngoài đó có Cụ Hồ”. Ổng rất tin Cụ Hồ. Còn một lý do sâu xa nữa, đó là có lẽ ông nghĩ hai thằng con trai phải có một thằng sống, nên mới gửi tao đi”.

Nhà văn Cao Duy Thảo bên mộ nhà văn – liệt sĩ Nguyễn Mỹ tại nghĩa trang liệt sĩ Bắc Trà Mỹ (Quảng Nam).

Năm 1966, w88 vin Thảo vào công tác chiến trường miền Nam, ở Tuyên huấn Khu 5. Tin này không rõ vì sao truyền về tận quê w88 vin. Hồi bấy giờ w88 vin Hai, w88 vin trai w88 vin Thảo bị địch bắt, hàng ngày bị tra tấn, khai thác. Có người nói: “Đánh ổng vừa vừa chớ em trai ổng về rồi đó, đã có người gặp rồi, về gần đây thôi”. Câu nói ấy làm cho những người tra khảo tù nhân sợ sệt chùn tay.

Đầu năm 1972, w88 vin Thảo được điều về Tuyên huấn tỉnh Bình Định, đóng tại Hoài Ân, cách quê chỉ mấy chục cây số mà lặng thầm mong ngóng. Tình hình chiến trận căng thẳng. Hàng ngày, đối phương ở chốt núi Một bắn qua. Bộ đội Sư 3 tràn ra đồng, ép dọc chân ruộng chiến đấu. Một hôm tiếng pháo, tiếng súng vừa lắng, bên ta phát hiện có người cởi trần cõng đứa bé từ núi Một chạy sang. Một chiến sĩ rê súng theo, w88 vin bèn ngăn lại không cho bắn. “Tại sao?” – “Người ta không mặc áo lính nên có thể là dân, hơn nữa trên lưng lại có đứa nhỏ, nhất quyết không được bắn!”.

Hôm sau w88 vin tìm đến chỗ những người bị ta bắt giữ, thì gặp người có đứa con nhỏ ở đấy. Người ấy kể là đưa con đi thăm họ hàng, nghe súng nổ cõng con chạy lánh đạn, lạc qua đây. Hỏi quê ở đâu, người ấy đáp quê Cát Khánh. w88 vin Thảo nói: “Tôi cũng quê Cát Khánh!” Người kia hỏi lại: “w88 vin con ai ở Cát Khánh?” – “Tôi là con ông Trợ Trì”. Người ấy reo lên: “Tôi ở gần nhà bác Trợ Trì. Tui là thằng Cày con ông Cuốc nè, w88 vin phải w88 vin Thảo không?”. Cày cho biết thêm w88 vin Hai (w88 vin trai của w88 vin Thảo) đã vượt ngục và hy sinh. Trên đường về Quy Nhơn để móc nối cơ sở, w88 vin Hai bị địch bắn tại đầm Thị Nại. Gia đình w88 vin đã chuyển vào Quy Nhơn, cha w88 vin cũng đã mất. Ở lại nhà cũ chỉ còn người chị dâu. w88 vin Thảo xin bảo lãnh cho đồng hương, w88 vin Cày và đứa con được thả.

w88 vin Cày về Cát Khánh, kể chuyện mình lạc lên núi, gặp w88 vin Thảo con ông Trợ Trì. Mọi người bán tín bán nghi, hỏi đứa nhỏ có chuyện như cha cháu nói không, nó bảo có, lúc đó họ mới tin là w88 vin Thảo về thật.

Ít lâu sau đơn vị di chuyển về phía Đông, tổ chức cho phép w88 vin về thăm mẹ. Bốn cán bộ cơ sở có trách nhiệm đưa w88 vin đi. Trước đó mẹ w88 vin đã quy y tại một ngôi chùa quê, nên tổ chức sắp xếp để mẹ w88 vin từ Quy Nhơn về thăm chùa cho địch khỏi nghi rồi bí mật dẫn sang một nhà dân cạnh chùa. w88 vin, đêm ấy mặc độc một cái quần đùi, lội qua sông rồi lên chỗ hẹn, bốn người cùng đi cảnh giới bên ngoài. Trong nhà tắt hết đèn, tối như mực. w88 vin đứng một lúc cho quen bóng đêm, rồi lên tiếng: “Má ơi! Con đây nè má”. Gọi vậy rồi nước mắt trào ra. Mẹ w88 vin quờ tay, ôm con khóc. Đâu được mười phút, một người bên ngoài vào gọi: “Ta đi thôi!”. Mẹ w88 vin lần trong túi lấy một dây chuyền vàng, dúi vào tay w88 vin, bảo con đem theo để tiêu dần. w88 vin nói: “Má giữ đi, con trần trụi thế này, cất vào đâu được, mà cũng không bán tiêu được”. Mẹ w88 vin ôm chầm con trai không nỡ rời. “Nước mắt bà già tao ướt ngực tao, chỗ này”. w88 vin chỉ vào ngực, mắt w88 vin loang nước.

w88 vin, một người dạn dày sinh tử, tác giả của nhiều tiểu thuyết chiến tranh nổi tiếng, lúc nói về mẹ, vẫn còn hôi hổi cảm giác nguyên sơ nguồn cội.

Mỗi lần w88 vin về Bình Định, là một lần chúng tôi quây quần. Chuyện đời, chuyện nghề, bao nhiêu thân thuộc. Tự nhiên vậy thôi, bạn bè, người thân của w88 vin, nhiều người chúng tôi biết, nhiều người không. Nhưng mà, lòng nối qua lòng, bằng mến thương, bằng tin cậy sẻ chia giữa w88 vin với chúng tôi từng ấy năm, họ bước thẳng vào không gian tinh thần của chúng tôi, như gió thổi về đồng, mưa rơi xuống đất.

Ngồi với nhau đôi bận, góp lại chưa đầy nửa ngày, vậy mà mặn tình w88 vin em, mặn tình quê hương xứ sở. Ờ hé, sao chưa bao giờ w88 vin Thảo yêu cầu, hay chúng tôi đề xướng nên tới thắng cảnh này, di tích kia, hay chỗ nào ấn tượng một chút? Ờ hé, lúc thì vỉa hè, lúc thì sân nhà, lúc thì một quán vắng, mà sao chưa bao giờ vơi những câu chuyện tâm giao, những hòa âm tri kỷ?!

Trước lúc lên xe, w88 vin hỏi: “Cô mày viết được cái gì mới không? Từ khi nghỉ hưu đến giờ, w88 vin làm được khối việc, viết thêm được mấy cuốn sách. Viết đi, em!”. Tôi hiểu ý w88 vin là: Cố lên, cô em lười!

w88 vin là nhà văn Cao Duy Thảo, ông w88 vin đáng kính và yêu mến của chúng tôi! Mong w88 vin khỏe, đôi chân lặn lội trăm miền vẫn bền sức ruổi rong, thường rẽ về thăm quê và viết thêm mươi tiểu thuyết nữa.

Trần Thị Huyền Trang