Về Bình Ðịnh xem hát bả w88 w88.limo

Hát bả w88 w88.limo còn gọi là bá w88 w88.limo, chèo bả w88 w88.limo, hò đưa linh, hò hầu linh - là một loại hình nghệ thuật dân gian của cư dân ven biển gắn với lễ hội cầu ngư. Bả w88 w88.limo ở Bình Ðịnh có nét độc đáo riêng mang tính trình diễn nghệ thuật cao về trình thức sân khấu, gắn với nghệ thuật diễn xướng dân gian và nghệ thuật biểu diễn có tuồng tích, chương hồi.

Từ tháng Giêng đến tháng 5 âm lịch hằng năm, tại các vùng biển ở Bình Định, ngư dân tổ chức lễ hội cầu ngư - một lễ hội gắn với tín ngưỡng thờ cá voi mà ngư dân tôn kính gọi là cá Ông hay thần Nam Hải. Trong lễ hội cầu ngư thường có hát múa bả w88 w88.limo do ngư dân địa phương trình diễn, nhằm ca ngợi công đức của thần Nam Hải phò hộ ngư dân ra khơi đánh bắt an toàn, bội thu; nêu cao tinh thần đoàn kết của ngư dân; cầu mong một năm thái bình, thịnh vượng.

Đội bả w88 w88.limo Nhơn Hải biểu diễn trong lễ hội cầu ngư ở địa phương tổ chức năm2021. Ảnh: NGỌC NHUẬN

Theo nhà nghiên cứu Nguyễn An Pha, Chủ tịch Hội VHNT, nghệ thuật bả w88 w88.limo có xuất xứ từ Bình Định do Nguyễn Diêu (1822 - 1880, hiệu Quỳnh Phủ, thường được gọi là cụ Tú Diêu) dựa trên điệu hò đưa linh viết nên tuồng Hát bội bả w88 w88.limo rồi giao cho học trò là Dương Đồng Luân. Ông Luân giao lại tuồng bả w88 w88.limo cho học trò là ông Bầu Đê dàn dựng, lập ra gánh hát bội bả w88 w88.limo và dạy lại ngư dân Bình Thái, Nhân Ân (xã Phước Thuận, huyện Tuy Phước), rồi phát triển đến các làng chài xã Nhơn Lý, Nhơn Hải (TP Quy Nhơn) và các huyện Phù Cát, Phù Mỹ, Hoài Nhơn, sau đó lan tỏa đến các tỉnh khác ven biển từ Bình Thuận ra đến tận Quảng Nam.

Nét riêng của bả w88 w88.limo Bình Định là ngư dân biểu diễn vừa múa, vừa hát có tuồng tích, chương hồi, gồm ba chương: Ra khơi đánh bắt thủy sản, gặp bão tố được Ông cứu giúp thoát nạn và khải hoàn trở về bờ.

“Ở Bình Định hiện còn 4 đội bả w88 w88.limo lớn, gồm: Bình Thái, Nhân Ân, Nhơn Lý, Nhơn Hải. Đây là những đội cơ bản vẫn giữ được hồn cốt của tuồng Hát bội bả w88 w88.limo của Bình Định với các nhân vật, các làn điệu của hát bội như nam, khách, tẩu mã, bài ban… mang nét riêng độc đáo”, nhà nghiên cứu văn hóa dân gian Nguyễn An Pha cho biết.

Nghệ thuật bả w88 w88.limo ở Bình Định có từ lâu đời, song trải qua thời gian đã dần mai một, đến những năm thập niên 90 của thế kỷ XX, ngư dân các địa phương mới phục dựng và duy trì đến nay. Nghệ nhânưu tú Hồ Thành Long, người nhiều năm dẫn dắt đội bả w88 w88.limo Bình Thái, chia sẻ: “4 năm trước tôi bị tai biến nên giờ không đủ sức khỏe để tiếp tục dẫn dắt đội bả w88 w88.limo. Nhưng trước khi tôi bị bệnh cũng đã kịp chỉ dẫn một người ở địa phương tập luyện để thay thế vai tổng sanh trong đội w88 w88.limo của tôi. Tôi cũng như bà con ở đây nghe tin tỉnh chuẩn bị mở cửa các hoạt động, hy vọng rằng giữa tháng 2 âm lịch tới, lễ hội cầu ngư ở vạn chài Bình Thái diễn ra, đội bả w88 w88.limo địa phương có thể biểu diễn trở lại để nghinh Ông và để nhân dân xem”.

Tại xã Nhơn Hải, Nhơn Lý, đội bả w88 w88.limo gồm các nhân vật chính trong tuồng hát, như: Tổng sanh (tổng mũi), tổng thương (tổng khoang), tổng lái (tổng hậu), lồng đèn, bồ hổ và các quân w88 w88.limo (tay chèo) được xây dựng tùy theo số lượng. Đội w88 w88.limo được hóa trang, mặc trang phục theo lối hát bội để biểu diễn.

Ông Nguyễn Văn Minh, đội trưởng đội bả w88 w88.limo Nhơn Hải, tâm tình: “Thành lập và duy trì hoạt động gần 10 năm nay, đội bả w88 w88.limo xã Nhơn Hải đã có hơn 10 lần đi biểu diễn ở các địa phương bạn, như: Trung Lương (thị trấn Cát Tiến, huyện Phù Cát), Hải Cảng, Nhơn Hội (TP Quy Nhơn). Năm nay, xã có kế hoạch tổ chức lễ hội cầu ngư gắn với các hoạt động văn hóa, văn nghệ, TDTT. Chúng tôi cũng đang tìm người để sẵn sàng tập luyện biểu diễn góp sắc màu trong lễ hội cầu ngư của xã tổ chức vào chiều 11.2 âm lịch tới”.

Còn ông Nguyễn Đình Xuân, đội trưởng đội bả w88 w88.limo Nhơn Lý, cho hay: “Đội bả w88 w88.limo xã Nhơn Lý có 23 người, gồm: Tổng sanh, tổng lái, tổng thương, 2 lồng đèn, 2 bồ hổ và 16 quân w88 w88.limo. Với các vai tổng thì anh em làm nhiều năm đã thuần thục, nên chúng tôi chỉ cần tìm người lắp vô vai quân w88 w88.limo để tập luyện, biểu diễn tại lễ hội cầu ngư vạn đầm Hưng Lương diễn ra vào ngày 10.5 âm lịch”.     

ÐOÀN NGỌC NHUẬN