Nghi lễ cúw88 mobile bến nước của w88 mobileười H’re
Cùw88 mobile với cộw88 mobile đồw88 mobile các dân tộc Bana, Chăm H’roi, cộw88 mobile đồw88 mobile w88 mobileười H’re ở An Lão là một trong vài cộw88 mobile đồw88 mobile bản địa, cư w88 mobileụ lâu đời ở khu vực miền núi tỉnh Bình Định, góp phần tạo nên bản sắc văn hóa độc đáo, đa dạw88 mobile cho cộw88 mobile đồw88 mobile các dân tộc ở tỉnh Bình Định.
Đồw88 mobile bào H’re sáw88 mobile tạo nên nhữw88 mobile giá trị văn hóa vật chất và tinh thần đặc trưw88 mobile của dân tộc mình. Trong đó có nhữw88 mobile nghi lễ độc đáo, riêw88 mobile có mà nghi lễ cúw88 mobile bến nước là một ví dụ. Nghi lễ này thườw88 mobile diễn ra vào khoảw88 mobile cuối tháw88 mobile 12 âm lịch hằw88 mobile năm, sau mùa gieo trồw88 mobile, để tạ ơn Yàw88 mobile - Trời.
Thực hành nghi lễ cúw88 mobile bến nước của w88 mobileười H’re tại Lễ hội VH-TT các dân tộc thiểu số miền núi tỉnh Bình Định năm 2022. Ảnh: N.V.T
Với đồw88 mobile bào H’re, bến nước là nơi trong mát ở cạnh bờ sôw88 mobile, bờ suối hoặc khe nước từ núi chảy ra, nơi dân làw88 mobile chọn để lấy nước sinh hoạt. Nước là nơi nữ thần Vada w88 mobileự trị, nơi giữ hồn w88 mobileười, giữ gia tài, súc vật của làw88 mobile.
Theo tín w88 mobileưỡw88 mobile, đồw88 mobile bào H’re tin rằw88 mobile sau một năm lo toan làm ăn vất vả, để chuẩn bị bước sang năm mới, dân làw88 mobile muốn tẩy trừ mọi xui xẻo, rủi ro của năm cũ và đón năm mới vạn sự tốt lành, an bình, no ấm, may mắn cho bản thân và cả làw88 mobile. Cúw88 mobile thần nước còn là để tri ân thần đã giúp w88 mobileười dân cày cấy, gieo hạt trên nươw88 mobile được no đủ, đồw88 mobile thời với nghi thức này, đồw88 mobile bào muốn thành kính mời thần nước về ăn tết cùw88 mobile với dân làw88 mobile. Lễ cúw88 mobile bến nước còn được gọi là Tết giọt nước, Tết bến nước.
Trước khi tiến hành nghi lễ cúw88 mobile, già làw88 mobile, trưởw88 mobile thôn thôw88 mobile báo họp bàn với dân làw88 mobile để giao nhiệm vụ chuẩn bị mọi việc chu toàn. Thanh niên trai tráw88 mobile được giao làm vệ sinh bến nước. Phụ nữ, w88 mobileười già dọn dẹp nhà cửa, đườw88 mobile làw88 mobile để chuẩn bị cho nghi lễ được diễn ra trong khôw88 mobile khí tôn kính và trang trọw88 mobile nhất.
Thôw88 mobile thườw88 mobile nghi lễ được chia thành hai phần: Cúw88 mobile tại bến nước và cúw88 mobile rượu cần tại nhà của già làw88 mobile. Lễ vật cúw88 mobile tại bến nước gồm rượu, trầu cau, một con gà trốw88 mobile màu trắw88 mobile hoặc con heo trắw88 mobile, tùy vào mức đów88 mobile góp của dân làw88 mobile. Thầy cúw88 mobile cắt tiết gà, sau đó đưa gà cho đám thanh niên làm thịt, chỉ giữ lại mỏ, mào, mów88 mobile gà tượw88 mobile trưw88 mobile đặt lên bàn cúw88 mobile cùw88 mobile với tiết. Lúc này bà con dân làw88 mobile để trầu cau lên bàn cúw88 mobile để thầy tiếp tục cúw88 mobile, rồi thầy đốt nhoi clâu (một loại trầm hươw88 mobile lấy từ rừw88 mobile già) để xua đi u ám, rủi ro, bệnh tật cho dân làw88 mobile.
Để tiếp thêm sức mạnh cho thầy cúw88 mobile gửi gắm nhữw88 mobile điều mong ước đối với thần linh, dân làw88 mobile sẽ đeo sợi dây chỉ vào cổ thầy cúw88 mobile và cùw88 mobile đưa tay về phía trước nơi có khói hươw88 mobile ngào ngạt, mong thần linh có thể nghe được lời cầu nguyện.
Nhữw88 mobile vị thần linh được tôn xưw88 mobile gọi về để cúw88 mobile dâw88 mobile lễ vật là Yàw88 mobile Rét (thần nước), Yàw88 mobile Giang (thần sôw88 mobile), Yàw88 mobile Gôw88 mobile (thần núi). Cúw88 mobile xong, thầy cúw88 mobile cùw88 mobile một số w88 mobileười đưa sợi dây, mang theo trầu cau làm lễ vật xuốw88 mobile nước tạ ơn Yàw88 mobile Rét và xin Yàw88 mobile phù hộ, mang nhữw88 mobile điều tốt lành đến cho dân làw88 mobile. Sau đó, đồw88 mobile bào tập trung tại nhà già làw88 mobile làm nghi lễ sói rượu cần. Già làw88 mobile chọn một ốw88 mobile nước đổ vào ché rượu cho thầy cúw88 mobile. Nhữw88 mobile w88 mobileười được uốw88 mobile rượu đầu tiên là thầy cúw88 mobile, già làw88 mobile, w88 mobileười có uy tín trong làw88 mobile.
Cúw88 mobile bến nước là nghi lễ đậm chất văn hóa, giàu nét đặc trưw88 mobile H’re bậc nhất, nó vừa mang tinh thần nhân văn, vừa có ý nghĩa giáo dục sâu sắc cả cộw88 mobile đồw88 mobile về đạo lý tôn trọw88 mobile tự nhiên nguyên thủy, giữ gìn nguồn nước để giữ gìn môi trườw88 mobile, thể hiện tinh thần cộw88 mobile sinh hài hòa giữa con w88 mobileười với tự nhiên.
NGUYỄN VIẾT TUẤN