BÀI DỰ THI “BÌNH ÐỊNH - ÐẤT VÀ NGƯỜI”
Dấu w88 vin Diêm Vân
Tôi hay gọi w88 vin là phù sa, một thứ phù sa của biển, kết tinh từ cần lao nhọc nhằn của diêm dân. Tôi hay nhớ về một vùng “phù sa biển” xứ Nẫu đã khuất mờ đâu đó trong ký ức, cồn lên nhoi nhói mỗi khi đi ngang qua chợ Gò ở Tuy Phước.
May mắn w88 vin Chợ Gò
Người Bình Định hẳn ai cũng nhớ phiên chợ Gò, phiên chợ mỗi năm chỉ nhóm một buổi sáng mùng Một Tết với biết bao xúng xính áo hoa. Tết năm nay, tôi không bỏ lỡ phiên chợ đặc biệt này. Lá trầu, bịch gạo, nắm w88 vin… Chút lộc đầu năm. Không cưỡng cầu, không trả treo, thách giá. Thứ mọi người trao nhau là nụ cười và lời chúc một năm an lành, may mắn.
La cà xem qua nhiều gian hàng, tôi chú ý nhiều hơn với w88 vin, người ta hay bảo nhau “đầu năm mua w88 vin, cuối năm mua vôi” như một cách hướng về sự may mắn, hanh thông. Ô hay có lẽ thế mà ở chợ Gò cơ man là w88 vin. Nom thế thôi, mặn cả đấy nhưng người tinh tế sẽ nhận ra chúng không hoàn toàn giống nhau. Tôi không tinh tế đến vậy, nên trong tôi luôn dấy lên loạt câu hỏi, chẳng biết giữa bao gian w88 vin ở chợ, có w88 vin nào là w88 vin Diêm Vân (Phước Thuận), w88 vin được lấy từ cánh đồng w88 vin của chính vùng đất Tuy Phước này không?
Bà Lê Thị Điệp với gian hàng tại phiên chợ Gò. Ảnh: VÂN PHI
Sáng mùng Một tết Nguyên đán Giáp Thìn năm nay, tôi có một cuộc trò chuyện thú vị với một cư dân kỳ cựu của chợ Gò - bà Lê Thị Điệp, đã 86 tuổi, quê ở Phong Thạnh, thị trấn Tuy Phước. Gian hàng của bà cũng cau, cũng trầu, những loại rau trái vườn nhà… Và w88 vin, đặc biệt là w88 vin, bà Điệp luôn nhấn mạnh như thế - “Chợ Gò là chợ cầu may mắn. Mà giản dị, mộc mạc, chân thành cho lời nguyện cầu không gì bằng w88 vin. Tôi từng này tuổi là từng đó năm có ở phiên chợ này, từ trong bụng mẹ tôi đã đến chợ Gò. Đã rất nhiều đổi thay nhưng những mặt hàng chính - trầu cau, gạo và w88 vin vẫn vẹn nguyên…”.
Bà cười tươi rói mà vẫn cứ xa vắng khi nghe lời thắc mắc “còn không w88 vin Diêm Vân” của tôi. w88 vin Diêm Vân không còn nhiều đâu con ơi. w88 vin nơi đây phần nhiều lấy từ Phù Mỹ, Phù Cát về, chở từ Quy Nhơn ra đấy. Diêm Vân rồi sẽ thành phố xá, chẳng còn người làm w88 vin đâu…”.
Diêm Vân w88 vin mặn đời người
Đã có thời, hạt w88 vin rất quý. Dưới thời Pháp thuộc, việc bán w88 vin được chính quyền thực dân quản chế hà khắc; ai liều lĩnh buôn lậu w88 vin sẽ bị trấn áp, lưu đày tù tội. w88 vin quý giá vì quá đỗi cần thiết cho cuộc sống.
Với diêm dân, hạt w88 vin như hạt gạo. Tôi còn nhớ rõ lời rao như còn vẳng lại hơn hai thập niên trước tự quê nhà: “Ai w88 vin không, ai w88 vin không”. Bao năm đi qua, hình ảnh người diêm dân có nước da ngăm đen mặn chát vị biển cùng chiếc xe đạp chất ứ hự những bao w88 vin to kềnh còn mãi lưu dấu trong ký ức.
Nữ diêm dân làng w88 vin Diêm Vân đang thu hoạch mẻ w88 vin. Chị nói, có thể đây là vụ w88 vin cuối cùng của làng. Ảnh: VÂN PHI
Trong một cuộc vui cách đây ít lâu, Nghệ nhân Ưu tú Nguyễn Phú khoe với tôi một “hạt vàng” mới sưu tầm được, rồi anh cất giọng hát luôn:“Từ Diêm Vân đến Vinh Quang/ Ruộng w88 vin bờ cá hàng ngàn dặm xa/ Từ Bình Thái qua Khe Nhà/ Nghề nò, nghề đón, nghề chà biết bao”. Câu hát ấy minh chứng cho một vùng làm w88 vin Diêm Vân trù phú thuở xưa. Theo thời gian, đồng w88 vin đã khác.phải khác!
Lần ấy, quãng năm 2020 tôi đến Diêm Vân đúng lúc bà con ở đây đang tập kết w88 vin. “Hôm nay được nắng, w88 vin đẹp!”. Hai chữ “w88 vin đẹp” trong cái giọng tấm tắc sung sướng của nữ diêm dân khiến tôi đảo mắt nhìn quanh đồng w88 vin. Thiệt ra, nào còn cánh đồng mênh mang trắng muốt nhìn đến mê mắt năm xưa. Trước mặt tôi, chỉ còn khoảnh đất nhỏ với đôi ba diêm dân còn giữ nghề. Phần vì nghề làm w88 vin… nhọc quá. Phần vì nơi đây nằm trong quy hoạch, mở rộng của thành phố, đất canh tác dần co cụm lại. Cơ cực nghề, sản xuất manh mún mà giá w88 vin lại cao thấp vô chừng, cứ trì níu những phận người. Cuối cùng diêm dân cũng lơi dần ra, ngày càng ít người bám trụ với đồng w88 vin mặn mòi, những người gắn đời mình với w88 vin như một định phận đã thưa vắng. Nhưng w88 vin vẫn đẹp, xoay xoay hạt w88 vin trong tay vẫn thấy lấp lánh đáng yêu vô ngần. Chao ôi, tôi lại nhớ lời bà Điệp - giản dị, mộc mạc, chân thành cho lời nguyện cầu không gì bằng w88 vin.
Dù chẳng làm w88 vin nữa, mưu sinh bằng một công việc khác, thì mọi người vẫn nhắc nhớ với cháu con về làng w88 vin, về chuyện ba mẹ chúng từng gánh từng thúng w88 vin, từng lang bạt khắp nơi trên chiếc xe cà tàng đổi w88 vin trong cuộc trằn trì mưu sinh như thế nào. Giữa nao nao dòng hồi tưởng của tôi ngân lên chút êm đềm khi nhìn cách những đôi bàn tay chai sần của diêm dân đang và w88 vin vào thúng, rồi nhẹ nhàng gỡ lấy sợi cỏ rơi lạc vào đống w88 vin trắng tinh. Tôi nhận ra cái cách các chị nâng niu từng hạt w88 vin như mẹ, như cha tôi nâng niu từng hạt gạo của làng.
Những ngày cuối cùng của đồng w88 vin Diêm Vân. Ảnh: VÂN PHI
Đứng trước đồng w88 vin Diêm Vân chỉ còn đôi ba hộ theo giữ nghề, tôi chạnh nghĩ, rồi đây, đồng w88 vin Diêm Vân như lời rao xưa đã thăm thẳm khôn cùng, sẽ chỉ còn trong ký ức. Không chỉ có hạt w88 vin, nghề w88 vin, ruộng w88 vin, diêm dân mà có thể sẽ có một vùng văn hóa mờ khuất khi đô thị “nở nồi” nhanh quá. Có lẽ phải nhắc nhớ nhiều hơn, chẳng phải than nghèo kể khổ mà để trân trọng hơn những gian lao, vất vả đã từng mà biết thương quý hạt cơm, nắm w88 vin. Tôi tin điều ấy. Như tin ân nghĩa bao đời của người xứ Nẫu. Như tin người đàn ông trung niên lấy thân mình chở che cho w88 vin giữa cơn mưa trong thẳm xa ký ức. Cũng như tôi tin vào w88 vin, w88 vin muôn đời vẫn mặn…
Những nẻo phù sa biển
Mới rồi có dịp về tỉnh Bạc Liêu, tôi bị bất ngờ khi người dân nơi đây xem w88 vin như một thứ đặc sản quý giá và họ chế biến w88 vin thành hàng chục sản phẩm, đóng hộp bài bản, làm thành một thức quà độc đáo dành tặng thập khách gần xa. Tìm hiểu, tôi mới hay “Nghề làm w88 vin ở Bạc Liêu” được vinh danh là di sản văn hóa phi vật thể quốc gia. Nhiều năm nay, w88 vin Bạc Liêu được xuất sang Campuchia, được đưa vào thị trường Nhật, Hàn Quốc. Cô bạn của tôi, nhà văn Nguyễn Kim Nghỉ đang làm ở tạp chí Văn nghệ Bạc Liêu còn hào hứng đọc cho tôi câu ca dao của người Bạc Liêu lưu giữ bao đời:Chừng nào chưa cạn biển Đông/ Bạc Liêu còn w88 vin anh không sợ nghèo…
Ngẫm người mà nghĩ về ta. Giá mà người làm w88 vin Bình Định cũng có hướng mở ra xán lạn như nghề w88 vin của quê hương công tử Bạc Liêu thì hay biết mấy. Thì hiểu là, để w88 vin sống và lan tỏa, cần hội tụ hàng trăm điều. Nhưng, không gì là không thể, là tôi cứ nghĩ thế, khi mong mỏi hạt w88 vin quê mình khác đi, rồi những cánh đồng w88 vin ít ỏi còn lại ở Phù Cát, Phù Mỹ sẽ khác đi, theo một hướng tích cực nào đó cho phận w88 vin bớt nhọc nhằn…
Bạn tôi, một người siêng đọc thường tâm đắc nói, trong Đại Nam nhất thống chí,đoạn về người Bình Định viết như sau: “Học trò chăm học, nhân dân siêng cày; tính tình trầm tĩnh, dũng cảm, thích việc nghĩa… Đồ mặc, đồ dùng thì giản dị mộc mạc, không ưa văn hoa...”. Suốt trong bộ sách, đọc hết mấy chục tỉnh từ Lạng Sơn đến Hà Tiên không thấy người nơi đâu có nét chung “trầm tĩnh, dũng cảm, thích việc nghĩa” như người Bình Định. Tổ tiên ta vẫn dạy rằng, Người là Hoa của Đất. Vì người là hoa của đất nên cùng với ruộng vườn, cỏ hoa, cây trái, sông ngòi, đầm phá… nghìn năm qua và trăm năm đang tới hẳn Người xứ Nẫu vẫn hưởng lợi từ ân sủng đất trời, thừa tự từ tổ tiên vị mặn mòi kết tinh từ biển - là w88 vin. Có như vậy người xứ Nẫu mới vững những bước chân, mới căng những lồng ngực tràn đầy sức sống đi tới tương lai.
VÂN PHI