Bảo tồn w88 w88linkz.com phi vật thể ở An Lão:
Nhiều vốn quý được lưu giữ và phát huy giá trị
Trong những năm qua, huyện miền núi An Lão chú trọng công tác bảo tồn, phát huy giá trị các di sản văn hóa w88 w88linkz.com các dân tộc trên địa bàn huyện. Trong đó, những giá trị đặc trưng w88 w88linkz.com âm nhạc cồng chiêng, các loại đàn, các làn điệu dân ca… được lưu giữ, phát huy giá trị trong thực tế đời sống, sinh hoạt cộng đồng.
Ông Hoàng Ngọc Thành, Trưởng phòng w88 w88linkz.com thông tin (VHTT) huyện An Lão, cho biết: “Hiện nay, các di sản văn hóa phi vật thể truyền thống vẫn đangphát huy giá trị trong cuộc sống. Di sản văn hóa w88 w88linkz.com dân tộc nào vẫn tồn tại với sắc thái, nhu cầu và sức sống w88 w88linkz.com dân tộc đó. Đây chính là tiềm năng dồi dào để phát triển văn hóa, trở thành nguồn lực quan trọng trong phát triển kinh tế - xã hội w88 w88linkz.com địa phương”. Với nhận thức đó, trong những năm qua, Phòng VHTT đã triển khai đồng bộ công tác bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa trên địa bàn huyện thông qua công tác nghiên cứu, sưu tầm, thống kê các tư liệu để đánh giá giá trị w88 w88linkz.com từng di sản. Trong đó, đi sâu nghiên cứu di sản văn hóa phi vật thể w88 w88linkz.com dân tộc H’rê (trong 3 huyện miền núi w88 w88linkz.com tỉnh Bình Định, An Lão được xem là địa phương đại diện về di sản văn hóa phi vật thể đặc trưng w88 w88linkz.com người H’rê).
Nói về đặc trưng văn hóa phi vật thể w88 w88linkz.com người H’rê An Lão, trước hết phải đề cập đến các làn điệu dân ca Ka lêu, Ta choi và Hmon. Các làn điệu dân ca w88 w88linkz.com người H’rê xuất hiện từ lâu đời, được truyền miệng qua các thế hệ trong lao động sản xuất, sinh hoạt, lễ hội cộng đồng. Trong quá trình đấu tranh giải phóng dân tộc, bảo vệ và xây dựng Tổ quốc, các nghệ nhân địa phương đã sáng tác thêm nhiều bài hát có nội dung mới như ca ngợi chiến công w88 w88linkz.com Anh hùng Đinh Ruối, công tác dân công hỏa tuyến, nghĩa vụ lao động sản xuất, tình yêu đôi lứa…
Về nhạc cụ w88 w88linkz.com người H’rê cũng khá đa dạng và phong phú, trong đó phải kể đến cồng, chiêng, đàn preng, prí…, nhưng độc đáo và tiêu biểu nhất vẫn là Tốc chinh (chiêng 3 chiếc, sau này được cách tân lên 5 chiếc). Đây là loại nhạc cụ chủ đạo trong dàn nhạc, khi tấu lên nó giữ nhịp và tạo nền cho các loại nhạc cụ khác trong mỗi bản nhạc. Bài chiêng w88 w88linkz.com người H’rê cũng có nhiều nét mới lạ theo từng nhịp điệu và âm thanh chậm rãi, thướt tha, sâu lắng làm thổn thức lòng người.Ngoài cồng chiêng, đàn, người H’rê An Lão còn có những di sản văn hóa phi vật thể đặc sắc như tín ngưỡng, lễ hội, nghệ thuật trình diễn, tập tục, thơ ca dân gian, nghề thủ công truyền thống, y học dân gian, ẩm thực... mang đậm sắc thái miền núi, vùng cao. Trong đó, hệ thống lễ hội dân gian là giá trị văn hóa truyền thống tiêu biểu, chiếm vị trí hết sức quan trọng trong đời sống văn hóa tinh thần w88 w88linkz.com người H’rê An Lão. Tiêu biểu là nghi lễ cưới với “nắm cơm và sợi chỉ đỏ”, lễ rước cồng chiêng, cúng được mùa, cúng con nước...
Theo thống kê w88 w88linkz.com ngành chuyên môn huyện An Lão, từ năm 2011 đến nay huyện đã kiểm kê, tổng hợp các di sản văn hóa phi vật thể tại 6 xã có đồng bào dân tộc H’rê và Bana sinh sống lâu đời (An Toàn, An Vinh, An Dũng, An Nghĩa, An Quang, An Hưng) đã ghi nhận được 16 bài về thể loại hát Hmon, 39 bài hát Ta lêu, Ca choi, 1 bài hát ru, 4 bài Gon, 42 bài cúng-xói, 19 phong tục tập quán, 34 nhạc cụ, trong đó có 28 bài Chinh tốc, 41 bài Chiêng và 25 bài thuốc dân gian. Tuy nhiên, việc sưu tầm, ghi chép trên cũng chỉ mới là một phần nhỏ so với kho tàng di sản văn hóa phi vật thể phong phú w88 w88linkz.com người H’rê.
Để bảo tồn và phát huy giá trị các di sản văn hóa phi vật thể w88 w88linkz.com các dân tộc thiểu số ở An Lão, hiện nay Phòng VHTT huyện đang kiểm kê, tổng hợp tất cả các di sản văn hóa phi vật thể; đồng thời tiến hành ghi chép, ghi âm, chụp ảnh, quay video để lưu giữ từng thể loại. Huyện chỉ đạo các địa phương vận động, khuyến khích cộng đồng dân cư thường xuyên tổ chức các hoạt động văn hóa, văn nghệ, sử dụng các loại hình văn hóa phi vật thể trong các buổi sinh hoạt tập thể, xem đây là một trong những tiêu chí về xây dựng làng văn hóa, gia đình văn hóa. Chú trọng việc truyền dạy các loại hình văn hóa phi vật thể cho thế hệ trẻ; ưu tiên mua sắm cho mỗi thôn, làng một bộ cồng chiêng để sinh hoạt, lưu giữ nét văn hóa đặc trưng w88 w88linkz.com các dân tộc.
HOÀNG NAM QUỐC