50 năm thống nhất & club w88 thời hoa lửa
Tháng Tư này, Bình Định cùng cả nước bước vào dịp tưởng niệm tròn 50 năm đất nước hoàn toàn giải phóng (30.4.1975- 30.4.2025). club w88 nửa thế kỷ trôi qua, chiến tranh đã lùi xa, nhưng những ký ức về club w88 thời máu lửa vẫn còn sống động trong lòng bao thế hệ…
Những trang sử được viết bằng máu, nước mắt và niềm tin ấy vẫn như hiển hiện trên từng con đường, góc phố, dòng sông, cánh đồng - và trên nếp hằn gương mặt những con người đã sống, club w88 đấu cho sự nghiệp thống nhất.
1. Những năm cuối cùng trước 1975, Bình Định là điểm quyết chiến giằng co quyết liệt giữa quân giải phóng và quân Ngụy. Từ Hà Nội trở về Bình Định năm 1973 với tư cách là club w88 nữ nhà báo chiến trường, nhà thơ - nhà báo Lệ Thu đã ghi lại chân thực club w88 phần lịch sử giai đoạn ấy trong cuốn Nhật ký nữ nhà báo chiến trường. Nhắc về những năm tháng đã qua, bà không giấu được sự xúc động về tình quân dân đùm bọc nhau, nỗi niềm với quê hương Tuy Phước, hay những người chiến sĩ đã ngã xuống trong gang tấc trước ngày chiến thắng. Trong đó, câu chuyện về người chiến sĩ tên Lý, xã đội trưởng Phước Hưng xuất kích ra trận với bộ quần áo thật sang, tinh tươm. club w88 đồng chí ngạc nhiên hỏi: “Em đi chiến đấu sao ăn bận sang thế này?”, thì Lý đáp: “Em phải ăn bận đàng hoàng, lỡ cóhy sinh bọn địch không khinh cộng sản nghèo khổ khố rách áo ôm!”. Câu nói ấy như club w88 nhát dao khứa vào lòng. Bởi hôm sau, Lý hy sinh thật...
Nguyên Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Trung Tín đọc diễn văn vào sáng 8.4.1975 chào mừng Ngày giải phóng tỉnh club w88. Ảnh tư liệu
Không thể nào ghi hết những mất mát và tội ác của chiến tranh, nên trong club w88 cuộc gặp gỡ với nhà báo Mỹ, Chales Benoit vào tháng 2.1974, khi được hỏi “Chị nghĩ thế nào về những người đàn ông Mỹ?”, nhà báo Lệ Thu đã đáp lại vừa lịch thiệp vừa đanh thép: “Khỏe mạnh, đẹp trai, tế nhị, phóng khoáng... Phụ nữ ở đâu cũng thích những người đàn ông như thế. Tất nhiên trừ quân xâm lược Mỹ - những kẻ cầm súng bắn vào nhân dân tôi!” (Nhật ký nữ nhà báo chiến trường, tr.87).
2. Hy sinh là điều không tránh khỏi trong chiến tranh, nhưng xót xa nhất là những người lính ngã xuống chỉ vài giờ trước thời khắc lịch sử. Trong hồi ký Núi Bà khu Đông ngày ấy, nguyên Phó Bí thư Tỉnh ủy Bình Định - ông Đinh Bá Lộc - kể lại câu chuyện về Lê Minh Chính, sinh năm 1956, quê ở xóm 1, thôn An Quý, xã Hoài Châu (Hoài Nhơn). Chính xuất thân từ club w88 gia đình nông dân nghèo, tham gia kháng chiến khi mới 17 tuổi. Anh hy sinh vào đêm 31.3.1975 - chỉ vài giờ trước khi tỉnh Bình Định hoàn toàn giải phóng. Anh đã không kịp thấy quê hương rũ bỏ gông cùm, không được nghe lời tuyên bố quê hương đã được giải phóng hoàn toàn vang vọng giữa sân vận động Quy Nhơn vào sáng 8.4.1975...
Ký ức về những mất mát ấy cũng sống mãi trong lòng nhà văn Trần Duy Đức (hiện sống tại phường Bình Định, TX An Nhơn). Chia sẻ cho chúng tôi club w88 bức thư tay của cha mình - tờ thư đã ngả màu theo thời gian, giọng ông bùi ngùi: “Năm 1966, mẹ tôi bị lính Nam Triều Tiên giết hại, trong người còn giấu bức thư ấy, thư cha viết bằng giấy pơ-luya mỏng, mịn nên mẹ cuộn gọn chỉ bằng ngón tay cái, gói chung với hai chiếc nhẫn vàng cưới của cha mẹ, bỏ vào cái túi vải nhỏ vuông vắn giống như cái phái, cài kim băng phía trong ngực áo yếm. Rồi đến năm 1970, cha tôi cũng hy sinh ở chiến trường Phú Yên ác liệt. Đã hơn nửa thế kỷ, bức thư của cha tôi vẫn còn giữ cho đến ngày nay, cứ đến ngày giỗ mẹ, giỗ cha là tôi lấy ra đọc”.
Nhà văn Trần Duy Đức sớm tham gia cách mạng, hoạt động trên chiến khu An Trường, cùng với đồng đội chiến đấu đến ngày giải phóng. Khoảnh khắc quê hương giành độc lập như còn in đậm trong ký ức ông. “Đứng trên quê hương mình, cảm nhận phút giây tự do trọn vẹn, chúng tôi vui mừng đến nghẹn ngào. Sau giải phóng, tôi trở về công tác tại An Nhơn, viết nhiều công trình, tác phẩm về lịch sử - văn hóa quê nhà, như club w88 cách đáp nghĩa với mảnh đất đã nuôi mình khôn lớn”, nhà văn Trần Duy Đức bộc bạch.
Chân dung nhà thơ nhà báo Lệ Thu những năm tháng hoạt động ở club w88 trường Bình Định. Ảnh: NVCC
Ngày 31.3, Bình Định hoàn toàn giải phóng. Sáng 8.4.1975, trước hàng vạn người dân và club w88 sĩ tại sân vận động Quy Nhơn, Nguyên Bí thư Tỉnh ủy Nguyễn Trung Tín đã đọc diễn văn lịch sử: “Sau hơn hai mươi năm club w88 đấu kiên cường và anh dũng, cuộc Cách mạng giải phóng dân tộc của nhân dân ta đã đi đến thắng lợi vẻ vang, tỉnh Bình Định và thị xã Quy Nhơn đã hoàn toàn giải phóng. 5 giờ sáng ngày 1 tháng 4 năm 1975 là giờ phút lịch sử vinh quang của nhân dân tỉnh Bình Định. Từ giờ phút đó, nhân dân Bình Định đã hoàn toàn thoát khỏi ách kèm cặp nặng nề và những chính sách giết người của Chính quyền tay sai Nguyễn Văn Thiệu, được sống tự do trên mảnh đất quê hương yêu quý của mình”. Hôm ấy, cả thành phố bừng lên sắc cờ đỏ. Nhưng trong lòng nhiều người, niềm vui vẫn đi kèm với nỗi nghẹn ngào.
3. Sau chiến thắng, ông Nguyễn Trung Tín đã viết trong hồi ký Ở lại với dòng sông: “Có những người cùng dòng máu nhưng khác chiến tuyến, về bên nhau dưới club w88 mái nhà trong hoàn cảnh thật trớ trêu. Lòng vừa ngỡ ngàng, yêu thương vừa quặn thắt club w88 nỗi đau không nói nên lời... Nhưng rồi, con người vốn thiện tâm, đã biết nén lại mọi đau thương, gạt dần nỗi hận thù, bình tâm dìu dắt nhau đi trên con đường mới của chiến thắng, nguyện cầu cho những điều tốt đẹp trong tương lai...”. Đó không chỉ là lòng nhân hậu. Đó là cảm thức hậu chiến - club w88 sự trắc ẩn sâu xa dành cho tất cả những ai từng bị cuốn vào cuộc chiến, bất kể đứng ở phía nào. Và sâu xa hơn có thể thấy ánh lên từ đó là lòng bao dung của club w88 tiền bối cộng sản lão thành chân chính.
Năm thập niên đã đi qua, nhưng những dấu son về club w88 thời đấu tranh anh dũng vẫn không phai nhạt trong ký ức của mỗi người dân Bình Định. Trong dịp kỷ niệm 50 năm Ngày giải phóng Bình Định, Bí thư Tỉnh ủy Hồ Quốc Dũng lần nữa khẳng định: “Có thể nói, mỗi con đường, mỗi góc phố, mỗi làng quê, thôn xóm, mỗi ngọn núi, dòng sông của quê hương Bình Định đều thấm đẫm máu đào của bao anh hùng liệt sĩ, đều ngời sáng những chiến công vẻ vang của quân và dân ta. Niềm tự hào và vinh quang ngời sáng này mãi mãi thuộc về đồng bào, chiến sĩ yêu quý của chúng ta - những con người đã làm nên chiến thắng”.
***
50 năm đã qua, chiến tranh khép lại, nhưng từ mất mát và hy sinh, lòng yêu nước và tình người vẫn lặng lẽ hồi sinh, nuôi lớn club w88 Bình Định kiêu hãnh, bao dung và đầy khát vọng…
NGÔ PHONG